Ein ny forsknigsstudie frå Statens arbeidsmiljøinstitutt (STAMI) tyder på at skiftarbeid aukar risikoen for kroniske muskelskjelettsmerter. Ein betennelsesreaksjon i kroppen kan vere ei av årsakene.
Tekst: Dagfinn Matre, fagsjef arbeidstidsforsking ved STAMI
Muskelskjelettplager konkurrerer med psykiske lidingar om å vere den største årsaka til uførhet i verda, ifølgje Global Burden of Disease-studien. Korsryggsmerter er på topp, men også hovudpine er ei særs vanleg årsak til uførhet. Liknande tal finn vi i Noreg.
Om lag 4 av 10 arbeidstakarar har vore plaga av ryggsmerter den siste månaden. Endå fleire har vore plaga av nakke/skulder-smerter. Totalt oppgir 68 prosent at dei har hatt ei eller anna form for muskelskjelettsmerte i løpet av den siste månaden.
Tala er frå 2019 og er henta frå Arbeidskraftundersøkelsen (AKU), som blir innsamla av Statistisk sentralbyrå (SSB) kvart tredje år og blir presenterte av Nasjonal overvaking av arbeidsmiljø (NOA) ved Statens arbeidsmiljøinstitutt (STAMI).
Enorme kostnadar
Muskelskjelettplager kostar flesk. Ifølgje ein rapport frå Menon Economics kostar det heile 255 milliardar per år i uføretrygd, sjukemeldingar og utgifter til behandling. Trass i den enorme pengebruken, opplever nesten halvparten at behandlinga dei får ikkje er god nok.
Vel så viktig som behandling er førebygging. Arbeidsmiljøet påverkar helsa til arbeidstakaren. Arbeidsmiljøet er ulikt frå arbeidsplass til arbeidsplass og krev ulike tilnærmingar.
Både mekaniske og psykososiale forhold på arbeidsplassen kan påverke risikoen for å utvikle muskelskjelettsmerter. Til dømes tunge løft, jobbing med overkroppen framoverbøygd, og dessutan høge jobbkrav og låg sosial trygd. Mindre kjent er det kanskje at arbeidstidsordninga er viktig.